De Meester vertelt….
In de Gallery of Dreams in Westzaan was het, ondanks het regenachtige weer op 18 november, met de 50 gepassioneerde autoliefhebbers een druk bezochte soosavond.
Eerst even bijpraten, banden schoppen en motorkap kwijlen bij de collectie gestalde oldtimers. Je vindt hier een magnifiek overzicht van wat er zoal verzameld wordt aan voertuigen uit de vorige eeuw.
Na de koffie en opening splitst de groep zich tweeën: een creatieve groep vrouwen die onder aanvoering van Cora inventarisert welke activiteiten komend jaar op de soosavonden komen te staan. Wie wil wat en hoe gaan we dat organiseren. Schilderen en tekenen. Genoemd wordt om Rubens achtige vrouwenfiguren te gaan schilderen. Maar ook wordt besproken het taart decoreren, etagères maken van gebruikt servies, sieraden maken, lampen kappen maken. Het zijn zo een paar ideeën die over tafel kwamen. Komt allemaal goed.
Dirk Kuiper, de meester plaatwerker uit Westzaan, geeft een referaat over wat er komt kijken als je besluit om een auto te gaan restaureren. In zijn restauratie atelier neemt hij ons mee in de diepere krochten van de restauratietechnieken.
Het begint met demonteren van de auto. Dat moet heel zorgvuldig gebeuren. Met heel veel foto’s en beschrijvingen. Om alles weer op de juiste plaats terug te krijgen heb je een goed dossier nodig. Hier heeft menig enthousiaste sleutelaar zich al in verslikt. Na één of twee jaar ontroesten, lassen, spuiten ben je veel vergeten van waar en hoe het betreffende onderdeel ook al weer gemonteerd zat. Voor volledige demontage dien je al gauw 100 tot 200 uur werk te reserveren. Montage en opbouw nadat de auto is gelast en gespoten komt meestal neer op het dubbele aantal uren, reken dus op maar op minimaal 400 uur.
Na demontage wordt de auto ontdaan van oude verf. Hiervoor zijn een aantal technieken. Gewoon schuren met een excentrische schijf kan heel goed. Denk om de stof afzuiging. Rustig werken en vooral het materiaal niet warm laten worden, anders gaat het trekken en bobbelen. Ook afbijtmiddel wordt gebruikt, maar minder dan voorheen. Vanwege de milieueisen wordt het steeds lastiger; de oplosmiddelen in het tegenwoordige afbijt zijn minder goed in staat om de lakken op te weken als vroeger. Verder is er natuurlijk de optie om de body te laten stralen. Dat kan met zand, met soda, met grit en tegenwoordig ook met water. Zorg ervoor dat het plaatwerk niet scherp aanvoelt na het stralen; vraag de straler vooraf om ¨oud¨ grit te gebruiken. Kost meer tijd, maar met verdere bewerking is dat veel plezieriger omdat het metaaloppervlak dan minder scherp is. Soda kan later opnieuw roestproblemen geven als het niet goed wordt verwijderd. Een goede straler zorgt ervoor dat er geen bobbels in het plaatwerk komen. Tegenwoordig zijn er ook technieken waarbij de hele auto wordt gebakken in een oven met 300 graden. De verf gaat er zeker af, maar de holle ruimtes zitten daarna vaak vol met verbrande tectyl resten.
Als de body helemaal kaal is komt het laswerk. Er zijn een heleboel maatwerk inzetstukken op de markt. Dat werkt natuurlijk heel mooi. Voor de andere plekken worden stukken plaat op maat gemaakt. Niet al het plaat is geschikt, gebruik bij voorkeur 1 mm plaat dat enigszins zacht is. Dat is makkelijker met bewerken. Met zink behandelde platen lassen weer minder goed.
Modellen worden gemaakt van zilver papier dat versterkt wordt met crêpe plakband. Daarmee wordt een nieuwe plaat afgetekend en uitgeknipt. Platen zetten kan heel goed tussen twee hoeklijnen als er een strakke vouw moet zijn. Bollingen en hollingen maken in plaatwerk gebeurt bij de professional met dure krimp en strek machines. De amateur moet hier vooral creatief te werk gaan. Een zak met zand om een plaat bol te slaan, papegaaienbek tangen, hameren, rekken en strekken.
Lassen doet de meester het liefste autogeen. Mig, mag en tig lassen zijn veel harder en dus ook veel lastiger om vlak te maken. Veelal is dan de slijpschijf nodig. Ook puntlassen wordt veel gebruikt.
Afwerken met slijptol en plaatvijl. Vervolgens uitdeuken met behulp van hamers, tassen, lepels en buigijzer. Ook kan er worden opgevuld met tin 65/35. Zorg wel dat daarna dat de tinpasta goed wordt gewassen omdat anders de roestduivel alweer onder de lak zit.
Dirk kan nog uren doorpraten over zijn vak. Inmiddels is hij ook gestart met een opleiding voor plaatwerkers. Op zaterdag leidt hij een viertal cursisten op. De Porsche 356 die in sterk aangevreten staat in de werkplaats was opgesteld is een project van één van de leerlingen. Voor velen een troosteloos aanblik. Gevraagd naar de hoeveelheid tijd die in een dergelijk project gaat zitten, schat Dirk dat op ongeveer 500 uur laswerk. Je hebt het dan al gauw over €35.000. Maar er is nooit van te voren een precieze prijsopgave mogelijk.
